Elektrische mobiliteit is hard op weg om de nieuwe norm te worden, elke dag maken meer en meer bestuurders de overstap naar elektrisch rijden. Uit onderzoek blijkt dat de overgrote meerderheid van de EV-rijders het meest thuis laadt en een bijna even groot percentage energie-efficiëntie bovenaan hun verlanglijstje zet bij de aankoop van een laadpaal. Ook Vehicle-to-Home (V2H) en Vehicle-to-Grid (V2G) zijn termen die dan opduiken. Steeds meer mensen raken gezien de energiecrisis immers geïnteresseerd in de mogelijkheden van smart charging.
Hoewel de huidige populariteit van de elektrische auto onmiskenbaar is, wordt de batterij nog steeds meer gezien als een nadeel dan een voordeel. Maar wat als de batterij in uw auto niet alleen energie zou verbruiken, maar ook een opslagplaats zou kunnen worden en een bron om energie uit te putten?
Dit wordt mogelijk met slimme laadvoorzieningen die momenteel in ontwikkeling zijn: vehicle-to-grid (V2G) en vehicle-to-home (V2H). Deze nieuwe technologieën zijn veelbelovend, omdat ze de werking van onze elektriciteitsnetten en het gebruik van onze voertuigen kunnen veranderen.
Wat is vehicle-to-grid (V2G)?
Een vaak vergeten statistiek is dat een auto gemiddeld slechts 4% van zijn tijd rijdt. Met andere woorden, de overige 96%- van de tijd staan auto’s geparkeerd. Dat betekent dat auto’s het grootste deel van de dag gewoon ongebruikt blijven staan.
Dit is waar vehicle-to-grid van pas kan komen. In tegenstelling tot auto’s met een verbrandingsmotor (ICE) hebben elektrische voertuigen een grote batterij die een aanzienlijke hoeveelheid energie kan opslaan.Wat als je die batterijcapaciteit zou kunnen gebruiken om energie van het net op te slaan en extra vermogen te leveren om schommelingen in het energieverbruik te compenseren?
Vehicle-to-grid (V2G) biedt batterijopslag voor EV’s door bidirectioneel laden tussen een voertuig en het elektriciteitsnet mogelijk te maken (= je batterij zowel ontladen als opladen via het laadstation). Eenvoudig gezegd stelt V2G een EV in staat om tijdelijk stroom terug te leveren aan het net, afhankelijk van de vraag naar elektriciteit op een bepaald moment.
Dit is een grote troef voor energieleveranciers, die EV-batterijopslag kunnen gebruiken om pieken in de elektriciteitsvraag op te vangen zonder de elektriciteitsproductie te moeten verhogen. Het is ook een cruciaal instrument om de schommelingen in de opwekking van hernieuwbare energie af te vlakken door te compenseren voor momenten waarop de zon niet schijnt of de wind niet waait.
Waarom is V2G-technologie belangrijk?
Naarmate de elektrische mobiliteit groeit en evolueert, zal het elektriciteitsnet zich moeten aanpassen aan de exponentiële toename van het aantal EV’s dat moet worden opgeladen, zowel door individuele consumenten als door commerciële wagenparken. Vehicle-to-grid helpt de belasting op het net te verschuiven door een tijdelijke energiereserve aan te leggen die energie kan terug leveren aan het net om pieken in de vraag af te vlakken. Te meer omdat hernieuwbare energie, toch de toekomst, vooral tijdens de dag wordt opgewekt, daar waar de grootste stroomvraag in de vooravond ligt. Vraag en aanbod worden op deze manier dus beter op elkaar afgestemd.
Is vehicle-to-grid kostenbesparend?
Ja, althans, dat kan. In veel landen brengen nutsbedrijven hogere tarieven in rekening tijdens piekuren wanneer de vraag groter is en het nutsbedrijf de elektriciteitsproductie moet verhogen. Tijdens deze pieken kan V2G een cruciaal instrument zijn om de belasting van het net te verminderen door te fungeren als een gedistribueerde opslagoplossing, waardoor de hoeveelheid benodigde elektriciteitsproductie en dus de elektriciteitskosten worden verminderd.
Is V2G momenteel al beschikbaar?
Het antwoord is nee, althans niet op grote schaal. Tot nu toe bevinden de meeste V2G-installaties zich nog in de proeffase of zijn het kleinschaligere projecten om een locatie of faciliteit van stroom te voorzien. Toch is de belangstelling voor de nieuwe technologie de laatste jaren snel toegenomen.
In 2022 zijn normen vrijgegeven om te communiceren en te onderhandelen over de energiestromen tussen auto’s en laadstations. Dit zou de invoering van bidirectioneel laden kunnen versnellen. Wetgeving en fiscale regelgeving zijn echter nog in ontwikkeling en V2G is nog ver verwijderd van massale invoering.
Wat is vehicle-to-home (V2H)?
Het concept van vehicle-to-home (of V2H) is vergelijkbaar met vehicle-to-grid. Het verschil is dat bij V2H de energie wordt gebruikt om een woning van stroom te voorzien in plaats van aan het net te leveren.
Vehicle-to-home geeft huiseigenaren controle over hun energieverbruik doordat ze een deel van de energie die ze gebruiken van het net kunnen verschuiven naar daluren wanneer de energieprijzen lager zijn.
Ter illustratie: u bent thuis, uw elektrische auto staat op de oprit op te laden en u doet wat klusjes in huis. Er staan veel apparaten aan en u neemt een grote hoeveelheid stroom af van het net. Met V2H kunt u een deel van de in uw EV opgeslagen energie gebruiken om uw apparaten van stroom te voorzien, waardoor u minder stroom van het elektriciteitsnet gebruikt.
Zodra u klaar bent en de apparaten zijn uitgeschakeld, kunt u de batterij van uw auto ‘s nachts aanvullen met elektriciteit van het elektriciteitsnet, waarbij u profiteert van de lagere daltarieven. Op deze manier kunt u uw energierekening rechtstreeks verlagen door een deel van de verbruikte stroom te verschuiven wanneer er goedkopere tarieven beschikbaar zijn. Dit kan zeer voordelig zijn, aangezien de piekvraag in een gemiddelde woning ongeveer 3-4 kW bedraagt. Over het algemeen kunt u de elektrische apparaten in uw huis 12 tot 20 uur laten werken met de batterij in uw auto.
Behalve geld besparen is V2H ook een manier om overbelasting te voorkomen, door een extra energiebron te bieden als uw vraag naar elektriciteit groter is dan de capaciteit die het net kan leveren. Het kan ook fungeren als een back-up energiebron in geval van een stroomstoring, waardoor u uw huis van stroom kunt blijven voorzien zonder een generator of een opslagbatterij.
Tot slot kan u uw wagen ook als een batterij gebruiken en er de energie opgewekt door uw zonnepanelen opslaan en nadien te gebruiken. Dat is immers interessanter dan deze aan het net verkopen, want de prijs die je krijgt om stroom op het net te zetten, is lager dan de prijs van de elektriciteit die je bij je stroomleverancier aankoopt. Bovendien kan je een drempelwaarde instellen, zodat u altijd voldoende stroom in uw EV overhoudt.
Zal mijn EV altijd volledig opgeladen zijn met V2H?
Het is begrijpelijk dat een van de grootste zorgen bij V2H het batterijniveau van je EV is, omdat het gebruik ervan als energiebron, de stroom uit de batterij trekt.
Zoals hierboven vermeld, blijft een EV het grootste deel van de tijd ongebruikt: er is dus een groot deel van de dag waarin uw auto stroom kan leveren zonder dat u het merkt. Stel bijvoorbeeld dat je ‘s avonds thuiskomt van je werk en pas de volgende dag het huis verlaat. Je zou gemakkelijk je EV kunnen gebruiken om je huis ‘s avonds van stroom te voorzien en pas na bijvoorbeeld middernacht beginnen op te laden. Met de huidige oplaadsnelheden zou je nog steeds wakker worden met een volle batterij.
En dan hebben we het nog niet eens over het feit dat de meeste dagelijkse woon-werkritten veel korter zijn dan het bereik van een moderne EV, wat betekent dat je waarschijnlijk niet elke dag een volle batterij nodig hebt.
Is V2H nu al beschikbaar?
Niet echt, maar het komt eraan en sommige fabrikanten starten stilaan met dit aanbod. Bijvoorbeeld de Ford F-150 Lightning en de Nissan Leaf (in Australië).
De bidirectionele laadfuncties van bovengenoemde voorbeelden werken echter alleen met hun modellen, laadpalen en software. De regelgeving en het gebrek aan standaard bidirectionele laadprotocollen en connectortypes beïnvloeden de uitrol. Dit is momenteel in ontwikkeling, en als we moesten gokken, verwachten we dat V2H binnen de komende 3-5 jaar op grote schaal beschikbaar zal zijn.